Korte opdracht: De betovering

2. Introductie

Dit project kan schoolbreed of per leerjaar geïntroduceerd worden.

Bij inschrijving heb je een pakketje ontvangen met daarin:

• Een envelop met uitnodiging en een brief.
• Het introductieverhaal.
• Daarnaast heb je de festivalboekjes van De Betovering ontvangen. Deze programmaboekjes kunnen gedurende het project gebruikt worden. 

Schoolbrede introductie
De leerlingen en leerkrachten verzamelen op een centrale plek in de school. De schoolbrede introductie kan bijvoorbeeld gedaan worden door een leerkracht, de directeur of een kunstenaar.
Tip: maak het geheimzinnig!

Volg onderstaande stappen om het project te introduceren:

1. Improviseer en vertel het volgende verhaal:
   Je hebt een belangrijke mededeling en vraagt de leerlingen en leerkrachten om hulp. Er is een envelop met daarin een brief en een uitnodiging bezorgd, er zit ook een verhaal bij. Je vertelt dat je een beetje in de war bent en niet zeker weet of je het gedroomd hebt. Het werd bezorgd door een vreemd wezen dat wel een beetje op een hond leek. Maar het was toch ook weer geen hond. Hij had iets merkwaardigs. En toen je wilde vragen waar dit nu over ging, was het vreemde figuur verdwenen. Het leek wel tovenarij.
   
   
2. Lees voor wat er op de envelop staat: 
   
   “Als je wilt dat je kinderen intelligent zijn, lees ze dan sprookjes voor. Wil je dat ze briljant zijn, lees ze dan meer sprookjes voor.” Albert Einstein
   
   Ga hier verder op in, bijvoorbeeld door te zeggen dat het steeds verwarrender wordt en dat je zeker weet dat je intelligent wordt van leren rekenen en schrijven, maar toch niet van sprookjes?
   
   
3. Lees de uitnodiging voor: 
   
   Beste leerkrachten en leerlingen, Hierbij nodigen wij jullie uit om deel te nemen aan de Culturele Spelen. Met vriendelijke groeten, Djimmie
   
   Je speelt dat je geïrriteerd raakt. Wie is Djimmie nu weer? (Djimmie is het witte hondje en de mascotte van De Betovering). En wat zijn Culturele Spelen? Een merkwaardige toestand! Iedereen moet maar snel aan het werk. Over tot de orde van de dag. Je loopt weg.
   
   
4. Alle leerkrachten bespreken met de leerlingen of ze dit nader willen onderzoeken. Eenmaal in de klas leest je het verhaal voor. 

Introductie in de klas
Introduceer het project aan je eigen groep in de klas. Doorloop daarbij dezelfde stappen als bij de schoolbrede introductie.

3. Oriëntatie

Lekker herfstvakantie?!

Volg onderstaande stappen of maak een keuze:

1. Bespreek gezamenlijk wat de leerlingen het liefst in de (herfst)vakantie doen: lekker veel spelen zoals Sara in het introductieverhaal, of toch liever naar school zoals Mohammed, of iets heel anders? Of vervelen ze zich meestal?

2. Bekijk en bespreek de sketch Vervelen van Vet Cabaret. In de sketch wordt verveling op een overdreven en fysieke manier uitgebeeld.

3. Laat de leerlingen verveling uitdrukken in mimiek, houding en klank. Laat bijvoorbeeld één leerling uitbeelden en de andere nadoen. Kijk welke variaties ze allemaal kunnen bedenken:

• Denk bij houdingen aan staan, zitten en liggen.
• Bij klanken aan zuchten, kreunen en geërgerde en langgerekte klanken.
• Bij mimiek aan de emoties die de verveling teweegbrengt. 

4. Laat de leerlingen vertellen hoe je volgens hen de verveling kunt tegengaan. Wat zou je allemaal kunnen verzinnen om je niet meer te vervelen? En als je kon toveren, wat zou je dan verzinnen?

5. Is een kunstenaar eigenlijk niet een soort tovenaar? Kan een kunstenaar de wereld om zich heen betoveren? Bespreek naar aanleiding van deze vragen met de klas de volgende ‘betoverde’ ruimtes en landschappen van kunstenaars:

• Moon Flower Dream van Pip & Pop.
• Tentoonstelling Friendly Good van Lily van der Stokker. 

Wat voor werelden zijn dit? Zou jij er willen zijn? Hoe heeft de kunstenaar het betoverd? Waar is het van gemaakt?

Festival De Betovering

Optioneel. Kennismaking met Festival de Betovering en het programma

Bekijk en ‘ontdek’ met elkaar het programmaboekje van Festival de Betovering. Blader er doorheen en doe of er gaandeweg dingen op hun plek vallen: “Oh, misschien heeft het hier wel mee te maken, de stad wordt betoverd door al het moois, door deze kunstenaars”, etc.

• Wat spreekt de leerlingen op het eerste gezicht aan?
• Waar worden ze nieuwsgierig van?
• Wat zouden ze het liefste gaan doen of bekijken?
• Hoe voelt het als er zoveel is om te kiezen? 

Bekijk de website van De Betovering. Selecteer op leeftijd van je groep. Bekijk een aantal fragmenten van voorstellingen voor deze leeftijdsgroep.

Het filosofisch gesprek
Voer naar aanleiding van de introductie een filosofisch gesprek over het thema. Dit kan bijvoorbeeld aan de hand van een of meer van de volgende vragen:

• Hoe kun jij toveren?
• Wat zou je dan willen veranderen of maken?
• Hoe kan een kunstenaar (een danser, toneelspeler, schilder, etc.) toveren?

4. Onderzoek

Kiezen
In het introductieverhaal wordt verteld dat de stad een en al betovering is. Als je op avontuur gaat in een betoverde stad, dan kun je maar beter goed voorbereid zijn. Kies samen met de leerlingen welke van de vier onderstaande onderzoeksopdrachten jullie willen doen. Gebruik hiervoor onderstaand overzichtje met korte omschrijving.

5. Uitvoeren

6. Presenteren / Uitkomst

Het gaat om het proces, niet om het eindproduct. De uitkomsten zijn de presentaties, bijvoorbeeld tijdens de Culturele Spelen, in de klas, met de hele school, voor de klasgenoten, de ouders, de wijk. Het is heel goed mogelijk dat er een presentatievorm ontstaat die niet van tevoren is omschreven. Luister en kijk naar de kwaliteiten van de leerlingen en de klas en vergeet niet je eigen kwaliteiten in te zetten in het proces. Maak een keuze uit de uitkomsten. Gebruik daarbij de resultaten uit de voorgaande opdrachten of nodig een kunstenaar in de klas uit die helpt bij het vormgeven van de uitkomst. Als dit project schoolbreed wordt uitgevoerd, staan de bevindingen van alle leerjaren centraal en kan er samengewerkt worden tussen de leerjaren.

Culturele Spelen – Op zoek naar de Betovering

Bespreek met de leerlingen wat jullie willen doen of laten zien aan de ouders of de andere groepen, als afsluiting van de Culturele Spelen-dag:

• Bespreek met de leerlingen wat jullie allemaal hebben gezien, gemaakt en gedaan. Wat heeft de meeste indruk gemaakt?
• Bekijk eventueel sommige items nog een keer. Wat zouden de leerlingen aan het publiek willen laten zien? Hoe zou je willen dat het sprookje uit de introductie afloopt? 

Verzin zelf iets met de leerlingen en presenteer de uitkomsten van de diverse opdrachten naar eigen inzicht, of laat je inspireren door onderstaande suggesties:

• Presenteer de bedachte variaties van het sprookjesachtig verhaaltje in een begeleid spel. Gebruik bijvoorbeeld de toverdrank en de magische manieren van voortbewegen.
• Laat de leerlingen iemand uit het publiek meenemen op hun magische route en vertellen over wat ze gedaan hebben en wat er te zien is.
• Laat de leerlingen toveracties uitvoeren en uitbeelden met hun toverdrank, of laat ze vertellen wat ze graag zouden willen doen in de herfstvakantie en met hun toverdrank iemand verleiden om mee te gaan.