Geef kinderen het woord: samen bouwen aan een kansrijke wijk

Tijdens de inspiratiebijeenkomst Kansrijk opgroeien in de wijk 2025 stond één boodschap centraal: kansrijk opgroeien lukt alleen als professionals samen optrekken en kinderen actief een stem geven in zaken die hen aangaan, zoals het naschoolse (cultuur)aanbod in de wijk. Zo krijgen ze invloed op hun eigen leefwereld, kunnen organisaties en beleid beter aansluiten op hun behoeften. Dagvoorzitter Mahutin Awunou herinnerde de aanwezigen eraan dat iedereen die bijdraagt aan de brede ontwikkeling van kinderen onderdeel is van het leerecosysteem — van onderwijs, kinderopvang en welzijn tot cultuur, sport en de gemeente.

Aiah Al Malai (Unicef) benadrukte dat kinderparticipatie geen luxe is, maar een recht. Volgens het VN-Kinderrechtenverdrag mogen kinderen meepraten over alles wat hen aangaat, en zijn volwassenen verantwoordelijk om dat mogelijk te maken. Dat betekent: zorgen voor passende vormen van participatie, ruimte bieden voor een vrijwillige mening én kinderen terugkoppeling geven zodat ze zich serieus genomen voelen.

Geeske Strating (EMMA) vertaalde dit naar de praktijk van de deelnemers. De participatieladder maakt duidelijk dat kinderen bij het meedenken, meedoen en meebeslissen in zaken die hen aangaan verschillende rollen kunnen spelen — van toehoorder tot regisseur — afhankelijk van het doel dat je als professional hebt bij het inzetten van jeugdparticipatie (kennis ophalen, educatie of invloed geven). Projecten als Jong Den Haag en initiatieven in het programma BinnenBuiten van CultuurSchakel laten zien hoe kinderen en jongeren op verschillende manieren waardevolle richting kunnen geven aan cultuur in hun wijk: bijvoorbeeld in de rol van meedenker in een kinderwijkraad, adviseur aan culturele aanbieders of zelfs als regisseur van eigen projecten. Ben je benieuwd hoe je zelf een plan voor jeugdparticipatie in cultuuraanbod kunt maken? Neem een kijkje op onze pagina over jeugdparticipatie en neem contact op met onze adviseur buitenschoolse cultuurbeoefening.

Renske Gasper (Gemeente Den Haag) liet zien hoe deze gedachte is verwerkt in de nieuwe visie op cultuureducatie en -participatie. Renske ziet het culturele leerecosysteem als een manier om cultuureducatie onder schooltijd en cultuurparticipatie in de wijk als één geheel te zien. En door kinderen te bevragen over wat kunst en cultuur voor hén betekent, ontstaat beleid dat beter aansluit bij hun leefwereld. Fun fact: daarbij hoort ook erkennen dat niet ieder kind iets met kunst heeft en kunnen aansluiten op de behoeften die bij kinderen zelf leven.

In de afsluitende workshop gingen deelnemers uit verschillende domeinen in gesprek over plannen voor jeugdparticipatie. Ze deelden hun dromen op het gebied van jeugdparticipatie en bedachten wat ze samen zouden kunnen doen om jeugd in de wijk een passende stem te geven. De winst: kunst werd gezien als verbindende factor tussen kinderen in hun eigen stad en wijk en de deelnemers raakten geprikkeld om bij het faciliteren van die verbinding samen op te trekken.

“We willen de samenwerking uit het verleden weer oppakken”

Kansrijk opgroeien in de wijk wordt werkelijkheid wanneer professionals elkaar vinden, kennis delen en samen met kinderen bouwen aan een rijke (leer)omgeving waarin elke stem telt.

Meer lezen over dit onderwerp? Duik in deze digitale goodiebag.