8 januari 2019

Teamtraining Cultuuronderwijs op zijn Haags - Anne Frankschool

Daar stond ik dan: voor een gloednieuwe groep leerkrachten, klaar voor de training Creatief proces van Cultuuronderwijs op zijn Haags (COH). Iedere trainingsdag is bijzonder door het unieke samenspel van team en trainer, en daarom ook voor de trainer zelf heel leerzaam. Dit keer werd mijn enthousiasme extra aangewakkerd, toen ik de actieve inzet van het team zag. Dit zou ongetwijfeld een interessante dag worden!

‘Het plezier van het creëren voerde de boventoon’

In de kleurrijke herfst van 2018 was een hotel in hartje Veluwe de trainingslocatie voor het gehele team van de Haagse openbare basisschool Anne Frank. En je raadt het al: als trainer bij CultuurSchakel was ik samen met mijn collega’s verantwoordelijk voor het creëren van een leerzame dag. De school zocht concrete handvatten voor het integreren van cultuuronderwijs in hun curriculum. Ik heb het over échte integratie. Culturele activiteiten, passend bij het curriculum, worden op de Anne Frankschool bijvoorbeeld al geboekt, maar een verrijking van de inhoud ontbreekt nog. Hoe kunnen we dit onderwerp en deze voorstelling op een leuke manier introduceren? Welke creatieve opdrachten passen bij dit thema? Gelukkig weten wij met dit soort vragen wel raad…

Carrousel aan workshops

Het team van de Anne Frankschool, opgedeeld in 3 groepen, snoepte volgens een heus carrousel-model van verschillende workshops: Beeldend, Theater en Creatief proces.

De workshop Creatief proces vormde de basis van het geheel, waarin ik een nieuwe benadering van het lesgeven introduceerde. Daarin fungeert de leerkracht niet als traditionele leerkracht, maar als coach en het leerproces van de leerling komt centraal te staan, in plaats van zijn of haar resultaten. Daarom is het van groot belang dat de leerkracht begrijpt welke rol hij of zij hierbij kan innemen. En hoe leer je dit beter dan door het hele proces zélf te ervaren? In deze workshop oriënteerde het team zich daarom op een specifiek onderwerp (in dit geval: theaterbeleving), verrichtte een klein onderzoek, voerde een bijpassende fotografie-opdracht uit en presenteerde de resultaten aan elkaar. Tenslotte werden de resultaten gezamenlijk geëvalueerd. Wat werkte goed? En hoe komt dat?

In de workshops Theater en Beeldend maakten de leerkrachten kennis met deze twee disciplines van cultuuronderwijs; wederom middels het Creatief proces. Het brengen van theater in de klas kan soms spannend zijn. Desondanks voerde het plezier van het creëren de boventoon: want wie zegt dat het perfect moet?

Vol enthousiasme

Het team van de Anne Frankschool was voor ons een plezier om mee te werken. Ze leken zich met enthousiasme te storten in de workshops. "Ik zag de meerwaarde van het Creatieve proces al vrij snel", legde een leerkracht uit. "We doen eigenlijk nu ook al iets soortgelijks in de klas met Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO), alleen hadden we daar nog geen structuur voor. Ik zie nu dat elke stap uit het creatief proces een eigen waarde heeft en dat de volgorde van deze stappen van essentieel belang is voor het beste effect". Dat is als trainer natuurlijk één van de mooiste dingen om te horen.

Tegen het einde van mijn workshop dacht ik echter bij een leerkracht wat vermoeidheid te zien.  "Hou je het nog vol?", vroeg ik voorzichtig. Ze antwoordde: "Ik raak juist zo geïnspireerd van al deze nieuwe input; talloze ideeën razen in mijn hoofd voorbij". Haar enthousiasme kreeg steeds meer grond en ze begon filmpjes, reclamespotjes en andere tips met mij te delen, die het creatief proces perfect illustreerden. Een mooie afsluiter van een bomvolle, energieke dag.

Haagse Ladekast

De Anne Frankschool is na de training meteen in de digitale ladekast van COH gedoken om te kijken welke projecten passen bij de eigen thema’s van de school. Dit hoeven ze natuurlijk niet alléén uit te vogelen. De cultuurcoach begeleidt, ondersteunt en adviseert de school waar nodig, zodat ook zij volop kunnen genieten van cultuuronderwijs dat bij ze past.

Wil jij ook met je school aan de slag met COH? Wij bieden teamtrainingen kosteloos aan en helpen je graag op weg.

Eveline van Stuijvenberg
Cultuurcoach po/vo Escamp