Project: Dans & Sport

Doorloop de volgende stappen:

1. Inventariseer welke leerlingen in clubverband sporten en wie er op dansles zitten.
2. Vraag welke leerlingen een beweging uit de warming-up van hun sport of dansles willen voordoen. (De beweging mag niet teveel ruimte innemen, alle leerlingen moeten deze na kunnen doen achter hun stoel.) Laat telkens één van deze leerlingen voor de klas staan en de beweging een aantal keren achter elkaar voordoen. De andere leerlingen staan achter hun stoel en doen de beweging meteen mee. Dit kan met of zonder muziek: ‘Move your Body’ van Beyoncé (vanaf 30 sec.).
3. Laat de leerlingen tweetallen maken en geef per tweetal één vel A3-papier. Ze kiezen voor een bepaalde sport of voor dans (dat kan dans in het algemeen zijn of een specifieke dansstijl zoals breakdance of klassiek ballet) en schrijven dat groot in het midden. Ze gaan nu bedenken wat je goed moet kunnen voor deze sport of dans en schrijven dat kriskras op het papier. Welke vaardigheden heb je nodig? Denk aan: snelheid, souplesse, balans, wendbaarheid, kracht, inzet, concentratie, doorzettingsvermogen, motivatie, muzikaliteit, samenwerking, richtingsgevoel, bewegingen mooi kunnen uitvoeren.
4. Laat telkens twee duo’s bij elkaar zitten: een tweetal dat een sport als onderwerp heeft en een tweetal dat dans (of een dansstijl) als onderwerp heeft. Laat hen alle verschillen en overeenkomsten tussen de twee vellen opzoeken.
5. Mogelijkheid tot verdieping: bekijk aflevering 1 van de NTR-televisieserie Voetballers dansen niet!.

Doorloop de volgende stappen:

1. Bespreek met de leerlingen wie na schooltijd een sport beoefent of dansles volgt. Op welke sportclub of bij welke dansschool doen ze dit? Kennen ze nog meer sportclubs of dansscholen in de buurt? Inventariseer met elkaar en maak hier eventueel een overzicht van.
2. De leerlingen maken groepjes van circa vier leerlingen en kiezen met hun groepje of ze een sportclub of een dansclub willen zijn.
   • Sport kan elke soort sport zijn die door de leerlingen wordt aangedragen.
   • Dans kan dans in het algemeen zijn of een specifieke dansstijl zoals breakdance, streetdance, moderne dans, klassieke dans, Indiase dans, Afrikaanse dans.

3. De leerlingen benoemen in hun groepjes wat ze leuk vinden aan deze sport of dansstijl. Ze noteren over welke vaardigheden je moet beschikken (bijvoorbeeld snelheid, kracht, lenigheid) en welke je moet ontwikkelen. Ze kunnen hiervoor gebruikmaken van de notities uit de oriëntatieopdracht of onderzoek doen op internet.
4. Elk groepje bedenkt drie tot vijf bewegingen die specifiek zijn voor hun dansstijl of sport; bewegingen die je nodig hebt of leert wanneer je de sport of dans beoefent. Bijvoorbeeld: een snelle dribbel, een balanspositie, een beweging om je spieren te stretchen, een soepele val (denk aan vechtsport), een hoge sprong.
5. Elk groepje zet de gekozen bewegingen achter elkaar en oefent de serie een paar keer. Ze kiezen zelf of ze hun bewegingen op muziek willen uitvoeren. Zo ja, dan oefenen ze een keer in het ritme van de muziek.
6. De groepjes laten hun korte serie bewegingen aan de rest van de klas zien. Bespreek na aan de hand van onderstaande reflectievragen.

Muziek: ‘Rock Your Body remix 2010’ van Music Instructor.

Stel je voor: je sportclub of dansschool wil nieuwe leden werven. Kunnen de leerlingen hiervoor een wervende promotie-act maken? Aan de act moet je kunnen zien wat je hier leert en wat er leuk is aan deze plek. Dat doen de groepjes met bewegingen die bij hun dansstijl of sport horen. Volg daarna de volgende stappen:

1. Elk groepje kiest enkele bewegingen. Ze gebruiken hierbij de ideeën uit het onderzoek.
2. Ze zetten de verschillende bewegingen in een vaste volgorde en oefenen dat met elkaar.
3. Ze bedenke wat ze nog willen toevoegen aan hun promotie-act: een yell of slogan, gebruiken ze attributen of kleding?
4. Zorg dat ze een duidelijk begin en eind verzinnen.
5. Muziek: de groepjes kiezen zelf of ze de act met of zonder muziek maken. Ze kunnen een nummer naar keuze gebruiken.

Maak een keuze uit onderstaande presentatievormen.

• Elke groep (‘club’) geeft een demonstratie van zijn promotie-act aan de rest van de klas.
• Elke groep laat zijn promotie-act zien aan een andere klas. De leerlingen in het publiek geven na afloop aan of ze in de presentatie hebben gezien wat je kunt leren bij de club en wat er leuk is aan de club.
• Maak een promotiefilmpje. De groep kiest een locatie (voetbalveldje, gymlokaal) en maakt een eenvoudig filmpje. Presenteer de filmpjes op de website van de school en onderzoek of de sportclubs van de leerlingen linkjes kunnen opnemen op hun websites.
  
  

Splits de klas op in twee groepen: leerlingen die kiezen voor ‘sport’ en leerlingen die kiezen voor ‘dans’. Verdeel beide groepen in twee- of drietallen en laat hen onderstaande opdracht uitvoeren.

De sporters
De sporters inventariseren per groepje zoveel mogelijk verschillende bewegingen die ze maken. Bijvoorbeeld: lopen, rennen, passen, dribbelen, hooghouden, koppen, bal tegenhouden, gele kaart trekken, aannemen, schieten, scoren, juichen, vallen, springen, draaien. Benadruk hoe de beweging wordt uitgevoerd. Bijvoorbeeld: snel, krachtig, hoog, laag, zijwaarts. Ze schrijven dit op.

De dansers
De dansers inventariseren per groepje zoveel mogelijk verschillende dansbewegingen. Besteed ook aandacht aan hoe deze worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld: sierlijk, uitgestrekt, ritmisch, laag, hoog, langzaam/slow-motion, krachtig, soepel, met stops. Ze schrijven dit op of, wanneer het moeilijk te beschrijven is, onthouden enkele dansbewegingen.

Mogelijkheid voor verdieping: bekijk aflevering 2 van de NTR-televisieserie Voetballers dansen niet!.

Mixdans van sport en dans

Een compositieopdracht, de leerlingen maken in groepjes een korte dans.

Doorloop de volgende stappen:

1. Maak groepjes van vier leerlingen met in elk groepje twee dansers en twee sporters.
2. Per groepje bedenken zowel de dansers als de sporters twee bewegingen. In totaal zijn er dan vier verschillende bewegingen. Deze bewegingen zetten ze met elkaar in een volgorde. Zo ontstaat een korte danscombinatie. Bijvoorbeeld:
   • beweging 1: joggen;
   • beweging 2: doen alsof je tegen een bal schopt;
   • beweging 3: een draai;
   • beweging 4: een freeze (stilstaande danshouding).
3. De leerlingen oefenen hun danscombinatie in de maat van de muziek. Kies met de klas een muzieknummer uit of gebruik ‘Move your Body’ van Eiffel 65. Ze oefenen ook op het gezamenlijk en tegelijkertijd uitvoeren van hun danscombinatie.
4. Verdiepingsmogelijkheid: laat twee of drie groepjes hun vier bewegingen aanleren aan de rest van de klas. Zet deze twee of drie stukjes achter elkaar zodat er één langere dans ontstaat die met de hele klas kan worden uitgevoerd.

Maak een keuze uit onderstaande presentatievormen.

• Maak koppels van twee groepjes die hun werk aan elkaar presenteren. Na afloop bespreken de groepjes de uitvoeringen met elkaar aan de hand van de reflectievragen.
• Elk groepje laat zijn eigen korte dans zien aan de hele klas. Ze herhalen hun danscombinatie drie keer achter elkaar. Geef van tevoren tijd om te oefenen.
• Wanneer er een gemeenschappelijke dans gemaakt is door de hele klas, kan de ene helft van de klas de dans laten zien aan de andere helft van de klas.
  
  

Doorloop de volgende stappen:

1. De leerlingen onderzoeken verschillende opstellingen die bij sporten voorkomen. Denk hierbij aan de opstelling op het veld bij wedstrijden, de opstellingen die gebruikt worden tijdens een training (in een lange rij achter elkaar gaan staan om na elkaar op goal te schieten, in een cirkel rennen, in tweetallen tegenover elkaar staan), de opstelling voor op een foto.
2. De leerlingen onderzoeken welke opstellingen er in dans voorkomen. Gebruik hierbij eigen ervaringen in de dansles en afbeeldingen of filmpjes op internet. Denk aan in een rij, in een kring, twee aan twee.
3. Benoem alle opstellingen die gevonden zijn en bespreek welke er zowel in de sport als bij dans voorkomen.

Voer onderstaande opdrachten in het speellokaal uit.

Zoveel mogelijk verschillende opstellingen maken met elkaar
Een actie-reactie-opdracht, de leerlingen bewegen door het hele speellokaal.

Benoem telkens een opstelling zoals die gevonden is in de vorige opdracht. De leerlingen maken deze opstelling zo snel mogelijk, liefst zonder hierbij te praten. Wanneer dit gelukt is, benoem je een volgende opstelling die ze dan weer zo snel mogelijk maken. Bijvoorbeeld:

• Maak een kring.
• Maak tweetallen en verspreid je over het lokaal.
• Maak een opstelling zoals bij een officiële elftalfoto.
• Maak rijen van vier naast elkaar.
• Maak een V-vorm.
• Maak een rij van klein naar groot.
• Maak een vierkant
• Maak een rij met de grootste leerlingen in het midden en de kleinste leerlingen aan de buitenkanten.
• Maak een zigzaglijn.
  
  

Op muziek
Herhaal de vorige opdracht, maar nu op muziek. De leerlingen verplaatsen zich van de ene opstelling naar de andere in de maat van de muziek. Dat kan lopend of met een zelfgekozen pas. Bijvoorbeeld: dribbelen, joggen, huppelen, overkruispas, aanschuifpas.

Muziek: ‘Night Run’ van René Aubry.

Opstellingen toevoegen aan je dansmix
Een compositie-opdracht, de leerlingen maken in groepjes een korte dans.

Doorloop de volgende stappen:

1. De leerlingen werken in dezelfde groepjes als in de tweede opdracht (‘Mixen’). Ze herhalen voor zichzelf de korte danscombinatie die ze gemaakt hebben in deze opdracht.
2. Ze kiezen twee of drie opstellingen uit die ze willen gebruiken in deze danscombinatie.
   Bijvoorbeeld:
   • joggen: in een rijtje naast elkaar;
   • doen alsof je tegen een bal schopt: in tweetallen tegenover elkaar;
   • een draai: we blijven tegenover elkaar staan;
   • een freeze: in een cirkel.
3. Ze bedenken overgangen om van de ene naar de andere opstelling te bewegen. Bijvoorbeeld:
   • We joggen in een rijtje en verplaatsen al joggend naar;
   • tweetallen tegenover elkaar;
   • na de draai tegenover elkaar gaan we dribbelend naar;
   • een cirkel en maken daar de freeze.
4. De groepjes oefenen deze danscombinatie enkele keren achter elkaar.
5. Wanneer je in de tweede opdracht een klassendans hebt gemaakt, kun je deze dans verder uitwerken door verschillende opstellingen te maken binnen deze dans.

Muziek: gebruik een muzieknummer naar keuze van de leerlingen of uit één van de vorige opdrachten.

De leerlingen presenteren hun uiteindelijke dans op muziek aan publiek, bijvoorbeeld aan ouders of een andere klas. Bedenk met de klas een geschikte locatie (voetbalveld, gymzaal, schoolplein, straat). De leerlingen kunnen eventueel bijpassende kleding aantrekken, zoals trainingsbroeken of sportshirts.

Bespreek met de leerlingen het doorlopen proces aan de hand van onderstaande vragen.

• Is je kijk op dans of sport veranderd na het werken aan de opdrachten?
• Zie jij overeenkomsten tussen dans en sport? Zo ja, welke?
• Wat is voor jou een belangrijk verschil tussen dans en sport?
• Hoe verliep de samenwerking tijdens de verschillende opdrachten?
• Is er iets waar je graag op door zou willen gaan?